En er zijn twee bijzondere concerten en één boek om dat te vieren

Ondanks het feit dat de Müllerin (waarschijnlijk zelfs in november) 200 wordt, is het werk dit jaar nauwelijks uitgevoerd. Gelukkig zijn er in november binnen elf dagen maar liefst twee uitvoeringen van de Müllerin: allebei door een tenor én allebei in de muzikale hoofdstad van ons land, Amsterdam.

De eerste is door Julian Prégardien. Zijn achternaam is bekender dan zijn voornaam: hij is de zoon van Christoph Prégardien en zo klinkt hij ook een beetje: lichter maar wel mooi en met zekere subtiliteit en met goed tekstgevoel. Ik heb hem nog nooit live gehoord en de opnamen die van hem bestaan – van de Müllerin alleen op YouTube – maken in ieder geval nieuwsgierig. Er wordt wel van hem gezegd dat zijn stem wel wat aan de kleine kant is maar het is een jonge tenor dus je mag verwachten dat dat aan het veranderen is. Een bijzonderheid en tegelijk een overeenkomst met zijn vader is dat Julian in ieder geval voor wat betreft de versieringen en de begeleiding een authentieke uitvoering op de planken brengt. Je kunt hem met fortepianist Kristian Bezuidenhoud op dinsdag 11 november in de Kleine Zaal van het Concertgebouw beluisteren. Kaarten zijn tussen de € 36,- en € 48,-.

Voor ongeveer een kwart minder (€ 9,95, studenten en minvermogende zelfs voor oneindig veel minder) kun je op zaterdagmiddag 25 november terecht in het Goethe Instituut en dan krijg je er desgewenst nog een korte lezing bij ook. De bijzonderheid van deze uitvoering is dat hij geheel gebaseerd is op de allernieuwste inzichten over het werk. Die zijn te vinden in het boek De ondraaglijke stilte van Schubert & Die schöne Müllerin, zie hieronder. Qua interpretatie in ieder geval uniek: het is de enige uitvoering die gebaseerd is op analyses van zeer gerenommeerde musicologen en ook de enige uitvoering die op een aantal belangrijke punten heel anders is. Hier echter geen authentieke versieringen en de a’s in Ungeduld zijn gewoon 440 Hz: de zanger wordt begeleid op een Steinway.

Vocaal zijn er enige overeenkomsten tussen Julian Prégardien en deze tenor, beide klinken als vrij jonge lyrische tenoren, met flexibele stemmen, al is de tenor van het concert van 25 november heel wat ouder en is zijn stem groter. Om biografisch nogal complexe redenen is deze zanger een zeer late roeping, maar dat heeft dan weer het voordeel dat er geen slijtage van de stem heeft plaatsgevonden.

Er is wel een beperkende factor bij het tweede concert: ik kan er niet objectief over schrijven want deze zanger ben ik zelf. Meer info – ook over het boek – en kaartjes op dieschoenemuellerin.com

Dan het boek: ook daar kan ik niet heel objectief over doen, want ik ben zelf de auteur. Ik heb het echter geschreven vanuit de overtuiging dat het geschreven moest worden en iets soortgelijks geldt m.m. ook voor het concert. Om met Schuberts grote voorbeeld Beethoven te spreken: ‘Muss es sein? Es muss sein!‘